Pratende hoofden

Gehypnotiseerd door de subtiele macht van de tv lig ik voor pampus op de divan. Ik heb televisie altijd verafschuwd. Het machtsmedium van onze fluwelen dictatuur is immers gevaarlijker dan we denken. De snel afwisselende beelden transformeren ons tot labaratoriumratten, die geen enkele actie meer ondernemen of oorspronkelijke visies ontwikkelen. Maar aangezien ik een kater onder de leden heb, heb ik geen keuze (vind ik, gemakshalve, even)


Zappend in de rondte stuit ik op een documentaire over de Verschrikkelijke Sneeuwman op Discovery Channel. Vervolgens wordt mijn aandacht geclaimd door de clip "Hands" van de band Interpol (mooi) en dan door CNN's paradepaardje Larry King Scarlett Johansson aan de tand voelt. De actrice die o.a. in het sterk sferische film Lost in Translation van Sofia Coppola speelde, bezit niet alleen de aantrekkingskracht van een planetoïde maar is bovenal gezegend met een bovenmatig intellect. Tot mijn verbazing maakt ze bekend dat ze net de eerste hand heeft gelegd aan haar typoscript. Johansson componeert dus een roman. Ze heeft hem vast eerder af dan ik, die roman. De traagschrijver in mij krijgt toch nooit een woord op papier. En als het al lukt oogt het kleurloos, dat woord.

Tijdens de reclame van de nieuwe Nissan zap ik naar RTL 4 waar Sylvana Simons, of all people, op gekunselde wijze een boekprogramma presenteert – het is weer Kluun, van Rooyen en Noort wat de klok slaat. Afschuwelijk. Na Hier is ... Adriaan van Dis ... en Zeeman met Boeken is er hier in Nederland geen fatsoenlijk tv programma over literatuur meer geweest. De angst voor pratende hoofden bestaat! Als je ziet hoe in Engeland op het scherpst van de snede over de Booker Prize wordt gedisussieerd, denk ik wel eens bedroefd; ‘waarom kunnen wij niet zulke spannende televisie over literatuur maken?’ Uitzonderingen daargelaten, Grunberg steekt er met vlag en wimpel bovenuit. Om met het enfant terrible zelve te spreken: ‘hoe minder kijkcijfers hoe beter. Lage kwantiteit geeft hoge kwaliteit.’ Elitair wellicht. Maar waarom niet? Liever drie uur een goed diepgravend interview met man/vrouw die zinnige zaken meldt, je inspireert, discussie oproept, dan hersenverwekende al dan niet plastische, politiek gekleurde nonsense. Anno 2007 moeten we hoognodig af van democratie in de kunst. Switchend naar Nederland 3, stuit ik op ex - caberatier Hans Teeeuwen. Opvallend zijn de abrupte overgangen tussen zijn sketches. Thema’s als seks en geweld neigen bij hem naar het absurde. Bij Teeuwen worden de uren gevuld door een palet van wild pianospel, sprookjesachtige vertellingen, typetjes; losers, idioten, zich onderscheidend door hun tics en waanzinnige wereldvisie. De beste vriend van v. G. laat het publiek hier vanavond uit zijn hand eten. In tijden als deze; van dramatische omwenteling - zie je vaak dat het archetype van de clown zich constelleert en overal een snel, toenemende populariteit geniet. Caberatiers, satirici, deejays, goochelaars, bieden ons vluchtig escapisme in een systeem dat zijn grens bereikt heeft.